Art abstract? – las petroglifas da Carschenna

Lunsch si sur Seglias en la Tumleastga, sin in dies d'ina muntogna cuverta cun guaud, tranter las chavorgias dal Meir e da la Viamala, sa chattan petroglifas curiusas. Ellas fan endament las entschattas da l'art abstrahà u abstract. Il problem: l'art abstract ha cumenzà l'entschatta dal 20avel tschientaner cun artists sco Wassily Kandinsky u Kasimir Malewitsch, er artists renumads sco Pablo Picasso e Joan Miró han dissegnà abstract. Las petroglifas datiers da l'acla Carschenna han dentant passa 2000 onns; ellas derivan probablamain dal temp da fier u da bronz.

Ils nums da las artistas e dals artists da Carschenna n'enconuschan ins betg. E sche las petroglifas èn propi abstractas, na pon ins era betg dir be uschia. Tge ch'è cler: il motiv predominant è il rudè. Vitiers vegnan lingias onduladas, radis, raits ed ina sort rudè cun radis. Quests motivs n'èn dal reminent betg propi dissegnads: els èn stgalprads a moda fina en il crap cun l'uschenumnada tecnica da piclar.

Sch'ins na po betg quintar questas petroglifas tar l'art abstract modern, han ellas forsa ina muntada vegliandra, cultica? Bain pussaivel. Ins chatta numnadamain era motivs concrets. Animals per exempel, perfin tals che portan rauba u in chavaltgader si dies. Franc stattan las furmas abstractas ed ils motivs d'animals en connex cun l'ambient da viver dals umans da quel temp. Forsa stattan las petroglifas er en in context cun la chavorgia da la Viamala manaivla sco punct d'access als Pass alpins dal Spleia e dal San Bernardin che vegnan traversads dapi millennis...