Nua ch'ins vesa Son Martin – ina standarta da Cazas
Bundant 60 dis suenter Pasca è festa gronda en intgins lieus grischuns: lura han numnadamain lieu las processiuns da Sontgilcrest. Las uniuns da giuventetgna e las societads da musica fan part da questas processiuns. A Cazas na pon ils grenadiers cun lur unifurmas istoricas betg mancar. E fin il 1950 na pudeva la standarta dal 19avel tschientaner betg mancar a Cazas. Oz vegn quella conservada en l'Archiv cultural da Cazas.
La standarta violetta mussa sin omadus mauns mintgamai in maletg en furma d'in medagliun. Sin in maletg è da vesair Sontg'Anna ensemen cun Sontga Maria sco uffant. Sin l'auter maletg è Son Martin, il patrun dals cusunzs, dals ferrers da chavals e d'armas, dals viandants u era dals murdieus. Il medagliun sin la standarta da Cazas mussa era co che Son Martin taglia dapart ses mantè cotschen cun sia spada per parter quest mantè cun in murdieu. Questa scena vesan ins savens. Sin la standarta da Cazas è la scena dentant illustrada – quai vegn avant darar – en ina sort da purtret.
Ma pertge na vegn Sontgilcrest betg festivà en l'entir chantun Grischun? A l'entschatta dal 16avel tschientaner han las vischnancas grischunas cumbattì per il dretg d'eleger libramain lur plevon. Sch'ina vischnanca elegeva in plevon catolic, daventava la vischnanca catolica – e festivava uschia era Sontgilcrest. A Cazas, nua ch'i dat sper la baselgia deditgada a Son Martin era la pli probabel pli veglia claustra dal Grischun, è la decisiun stada clera...